Anadolu Ajansı tarafından manşetten (Andaç Hongur ) yayınlanan roportaj

Hemen hemen her şirkette artık bir chief digital officer var.
Çok havalı ünvanlar.
Covid-19 sırasında evden çalışam sistemine 16 Mart 2020 itibariyle geçememiş olan tüm şirketlerin yönetimlerine ve havalı ünvanlarıyla cirit atan CDO’lara selam olsun.
Stanford proflarından Nicholas Bloom, evden çalışmanın verimliliğe etkisi üzerine bir araştırma yapar.
Bir grup 9 ay boyunca sadece haftada bir ofise gelir.
Diğer grup sürekli ofise gelir.
2 yıl süren araştırma, evden çalışanların verimliliğinin diğer gruba oranla %13 daha yüksek olduğudur.
COVİD-19 Korona Virüsü ve Evden Çalışma
Bazen krizler, gelişimin ve değişimin en önemli tetikleyicisidir. Dijitalleşme ajandası olan yüzlerce şirketin ofis bağımsız çalışma anlayışlarının bu kadar ağırdan gitmesi, zaten dijitalleşme anlayışlarının henüz oturmadığını gösteren bir durumdur.
Kültür değişimini mekan iyileştirmesi ya da haftada bir evden çalışma olarak gören şirketler için şimdi gerçek anlamda düşünme ve hareket alma zamanıdır.
Bu bağlamda, yıllardır rölantide giden şirketler dijitalleşmenin ne anlam ifade ettiğini daha derin düşünme ve hareket alma sürecine girmişlerdir.
Evden çalışmak yerine “ofis bağımsız” kelimesini kullanmak daha doğru bir seçimdir. İçinden geçtiğimiz bu pandemi döneminde çoğu çalışanın evde olacağını varsayarsak evden çalışmayı kolaylaştırmak için birkaç önerim şöyle olacaktır:
Araştırmalara göre evden çalışmanın en zor yanlarından biri yalnızlık hissi. Diğer bir zorluk ise kişisel disiplindir. Hergün belli saatte hazırlanıp, aynı yoldan aynı ofise ve aynı insanların arasına giren çalışanlar bir anda bu organize döngünün
dışına çıktıklarında, kendilerini kaybolmuş hissediyorlar. Bu nedenle, günlük yaşam disiplini çok önemli hale geliyor.
Kişisel Disiplin:
- Mümkünse kendinize ait bir çalışma odası ya da ortamı yaratın. Bu odaya sadece işlerinizi yapmak için girin.
- Uyandığınızda evinizi önce düzenleyerek güne başlayın ve ortamınızın temiz olduğundan emin olun.
- Her akşam, bir gün sonra hangi işleri bitirmeniz gerektiğine dair bir plan yapın.
- Çalışırken pijamalarınızı çıkartın ve kendinizi iş moduna sokacak şekilde giyinin. Kot üzerine gömlek giymek ya da t-shirt üzerine rahat bir ceket giymek gibi. Gün içerisinde işe gider gibi bakımlı olmaya özen gösterin.
- Evinizde eşiniz ve çocuklarınız varsa, çocuklarınıza odada çalışacağınızı ve acil bir konu olmadığı müddetçe, çalışmanız gerektiğinden, odada kitaplarıyla, oyuncaklarıyla ya da varsa kardeşleriyle vakit geçirmeleri konusunda konuşma yapın. Belli aralıklarla odadan çıkmaya özen gösterin.
- Küçük yaşta çocuklarınız varsa ve sürekli gözetiminiz gerekiyorsa, bebeğinizi aynı odada tutmak, içinizi rahatlatacaktır.
- Ofis ortamında sürekli tepenizde duran bir yönetici varken, evinizde sevdiklerinizin olduğunu düşünerek, huzur bulmya çalışın.
- Bu süreç, hem şirketinizin hem de sizin geleceğiniz açısından çok kritik bir süreç. Bu nedenle zamanınızı işletmeyi ve işinizi normalden daha iyiye götürebilmek için neler yapabileceğinizi düşünmeye adamayı da ihmal etmeyin.
- Herkesin sinirlerinin gerginleşmeye başladığı bu dönemlerde, şükretmeyi, akılcı bir iyimserlik içerisinde hareket etmeyi ve etrafınıza toleranslı davranmayı ihmal etmeyin.
Yöneticilerin Sorumlulukları
Evden çalışmak, Türkiye’de hala bir çok yönetici ve çalışan açısından hem mental hem de psikolojik açıdan kolay değil. Aslında evden çalışmak, sanal çalışmak anlamına geliyor. Bu da çalışanların teknik yeterliliklerinin olmasını ve bir binada destek mekanizmalarına ulaşmak daha rahatken, aniden uzak bir mekanda desteksiz hissetme kaygısını yönetebilmeyi gerekli kılıyor.
İletişim & Yönetim
Bu bağlamda iletişim sorunlarını önlemek amacıyla, yöneticilerin sabahları belli bir saatte yarım saatlik bir görüşmeyle ekiplerden o gün sonunda ne beklediklerini netleştirmeleri ve her günü sonunda da günü kısaca değerlendirdikleri görüşmeler yapması faydalı olacaktır. Bu hem işlerin doğru ve planlı işlemesini sağlar hem de evden çalışmaya alışık olmayan çalışanların belli bir sanal iş disiplinine kendilerini adapte etmelerine yardımcı olur.
Yöneticilerin uzaktan yönetim ile ilgili yetkinlikleri yoksa, hızlıca bu alanda eğitim almak için üst yönetimden talepte bulunmaları faydalı olacaktır. İşletmelerin coursera.org gibi platformlardan ücretsiz eğitimler seçip, çalışanlarını bu eğitimleri almaya teşvik etmeleri de hızlı, hesaplı ve akıllı bir seçim olacaktır.
Otonomi
Evden çalışma haftada bir değilde, belli bir müddet her gün olacaksa, özellikle pandemi yaşadığımız böyle bir dönemde, çalışanların özel yaşamlarıyla iş yaşamları da birbirine girecektir. Bu dönemde yönetimlerin çalışanlarını sürekli arayarak, gerçekten zamanlarını çalışarak geçirip geçirmediklerini kontrol etmemesi yararlı olacaktır. Sanal çalışma aynı zamanda bu tür obsesif kontrol ihtiyaçlarının bırakılmasını gerektirir.
Esneklik
Elzem olmayan konuların ilk zamanlarda zamanında tamamlanamıyor olması, çalışanların yeni düzene adaptasyonda yaşadıklarıyla ilgili sorunlardan kaynaklanabilir. Çalışana esneklik, mentorluk ve destek vermek, faydalı olacaktır. Bu çalışana güven de vereceğinden, korkarak değil, deneyerek öğrenmeyi teşvik edecektir.
Toplumla İletişim Yönetimi
Bu süreçte, şirketinizin CEO’sunun düzenli bir şekilde müşteriye dokunan noktalarda bilgilendirme yapması, yapabildikleri ve yapamadıkları konusunda bilgi vermesi faydalı olacaktır. Bu konuda Getir’in CEO’su Nazım Salur başarılı bir örnektir.
Protokoller
İş ile ilgili hangi teknik araçların ve uygulamaların kullanılacağı ve nasıl kullanılması gerektiği ile ilgili protokollerin hazırlanması gerekecektir.
Türk Şirketleri Henüz Evden Çalışma Uygulamasına Geçmedi
Türkiye’de birçok şirket seyahatlerin kısıtlanması, iş yerinde dezenfektanların bulunması, video konferansların çoğaltılması, maske ve eldiven dağıtmak gibi önlemler alırken, büyük bir çoğunluğun bu konuda hala hiç önlem almadığını görüyoruz.
Özellikle online siparişlerin eve teslimatını yapan çalışanlar için hiçbir önlem alınmadığını üzülerek gözlemliyoruz.
Şu ana kadar ülkemizdeki şirketlerin hiç birinden henüz mevcut esnek saat uygulaması ya da haftada bir evden çalışma uygulamasının ötesinde bir açıklama gelmedi.
Umuyoruz bu süreci, evden çalışma uygulamasının nasıl işleyeceğini planlayarak geçiriyorlardır. Bu süreçte örnek alabilecekleri şirketlerin uygulamalarından birine örnek vermek isterim.
Patagonia, Korona İletişimi
Evden çalışma uygulamasını başarıyla yöneten şirketlerden biri Kalifornia’nın Santa Barbara şehrinde bulunan Patagonia’dır.
Şirket, 13 Mart 2020 günü tüm şirket çalışanlarının evden çalışmasına karar verdi.
Şirket aynı zamanda online alışverişlerin mümkün olmayacağını ve tüm mağazalarını da kapattığını belirtti.
Bu süreç içerisinde çalışanların maaş almaya devam edeceğini bildirdi.
Halihazırda online sipariş verenlerin ya da vermeyi düşünenlerin, 16 Mart günü, web sitelerini yeniden kontrol etmesini istedi.
Online satışları kapamalarının sebebi olarak sipariş almaya devam ederlerse, depoları açık tutmak zorunda kalacaklarını ve call center hizmetlerini durdurmalarının mümkün olmayacağını gerekçe gösterdi.
Patagonia, 27 Mart günü tekrardan müşterilerini gelişmelerle ilgili bilgilendireceğini açıkladı.
Ayrıca, Patagonia CEO’su Rose Marcario, web sitelerinde konuyla ilgili bir açıklama bildirisi yayınladı.
Sosyal Sorumlu ve Sürdürülebilir Gelişime Önem Veren Şirketler
İçinden geçtiğimiz bu dönem aynı zamanda şirketlerin sosyal sorumluluktan ve sürdürülebilir gelişimden ne anladıklarını da net bir şekilde ortaya koyacakları bir dönemdir.
İnsanı odağa koyduğunu ifade eden, insan kaynaklarını insan kıymetleri olarak değiştiren, işveren markası yaratmak için uğraşan, çalışanlarının mutluluğunu yaratmayı amaçladığını söyleyen, sosyal sorumluluk projeleriyle çalışanlarının ve toplumun gelişimine katkı sağladığını söyleyen şirketlerin önemli bir testten geçtiği dönemdir.
Epidemiyologların modellerine göre bu enfeksiyon uzun döneme yayılacaktır. Sorun büyük, çözümler komplekstir.
Türkiye henüz sürecin başında. Ancak diğer ülkelerin verileri bizlere, bugün sayı azken azami önlem almanın ne kadar kritik olduğunu gösteriyor.
Bu noktada diğer faktörlerle birlikte işletmelerin alacağı tedbir kararları, ülkenin geleceği için de belirleyici olacaktır.